Trzecia już konferencja dla samorządów została zorganizowana przez BGK wspólnie z korporacjami samorządowymi: Związkiem Województw RP, Unią Metropolii Polskich, Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Miast Polskich oraz Związkiem Gmin Wiejskich RP.
Niektóre aspekty systemu instytucjonalnego zarządzania programami operacyjnymi w okresie 2007-13 przedstawił Krzysztof Hetman, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego(MRR). Podkreślił on, że wbrew obawom, środki w ramach perspektywy finansowej 2004-06 są wykorzystywane w wysokim stopniu. Do końca 2007 r. wykorzystano je w 70 proc., a zakontraktowanie wynosi 105 proc. Z nakładów w kapitał ludzki skorzystało 700 tys. osób i ocenia się, że dzięki środkom UE nastąpił spadek stopy bezrobocia o 1 proc. W ramach najbardziej interesujących samorządy Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) zastosowano duży stopień decentralizacji – stwierdził K.Hetman – i uwzględniono specyfikę regionów.
Bardziej szczegółowo system przepływów finansowych w ramach RPO przedstawiła Magdalena Jasińska – zastępca dyrektora Departamentu Koordynacji Programów Regionalnych MRR. Omówiła tez zasady udzielania zaliczek informując, że na RPO w 2008 r. przewidziano 4 mld zł, z czego 30 proc. w ramach budżetu, a 70 proc. w ramach rezerwy budżetowej, co pozwala na bardziej elastyczne finansowanie. Dotacje rozwojowe będą rozdzielane raz do roku, a środki będą przekazywane w transzach kwartalnych.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) przedstawił Mieczysław Paradowski dyrektor Departamentu Rozowju Obszarów Wiejskich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Podkreślił, że nie ma jednego systemu operacyjnego dotyczącego rolnictwa, które korzysta zarówno z płatności bezpośrednich jak i z PROW wspieranego przez Europejski Fundusz Rolny. Niektóre przedsięwzięcia będą korzystać z dofinansowania w ramach Europejskiego Funduszu Socjalnego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Łączny budżet PROW na lata 2007-13 przekracza 17 mld euro, w tym 4 mld euro stanowi wkład krajowy, a resztę EFPROW. Instrumenty finansowe programu obejmują włączenie środków na finansowanie wyprzedzające i współfinansowanie do budżetów właściwych Wojewodów oraz oprocentowane pożyczki udzielane przez BGK na finansowanie wyprzedzające w części odpowiadającej wkładowi EFPROW.
Uwagi do obowiązujących przepisów prawa, na temat ograniczeń ustawowych w aspekcie ustawy o finansach publicznych oraz ryzyka zachowania płynności w finansowaniu projektów realizowanych przy udziale środków z UE zgłosili Skarbnicy Województwa Łódzkiego, Gdańska, Warszawy oraz Wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego. Zebrane uwagi mają być przedstawione odpowiednim władzom. Przedstawiciele Miast Kościerzyna, Rybnik i Konin oraz gminy Wąsewo przedstawili przykłady przedsięwzięć współfinansowanych ze środków UE z udziałem BGK.
Przedstawiciele samorządów wyrażali zaniepokojenie odnośnie przyszłego działania systemu przekazywania środków, tym bardziej, że pojawiają się sygnały, że system zaliczek będzie działał w ograniczonym zakresie.
Niepokój jst budzi też fakt, że rozdzielaniem finansowania projektów w ramach RPO będą zajmować się Urzędy Marszałkowskie, które są beneficjentami i jednocześnie mają przydzielać pieniądze samorządom niższych szczebli. Przedstawiciele administracji podkreślali, że rozdział funduszy będzie następował na podstawie konkursów, co umożliwi najbardziej efektywne ich wykorzystanie.
BGK jako organizator konferencji przedstawił swoje dotychczasowe doświadczenia w finansowaniu projektów refundowanych ze środków Unii Europejskiej oraz ofertę Banku dla jednostek samorządu terytorialnego. Przedstawiciele miast Kościerzyna, Rybnik i Konin oraz gminy wiejskiej Wąsewo przedstawili przykłady przedsięwzięć współfinansowanych ze środków UE z udziałem BGK. Zamykający konferencję Prezes Zarządu BGK, Ireneusz Fąfara podkreślił, że BGK oferuje bardzo szeroki wachlarz różnych instrumentów wspierania samorządów elastycznie dostosowując się do potrzeb klientów. Bank może bowiem zaproponować zarówno montaż finansowy dla dużego projektu infrastrukturalnego, jak i zorganizowanie emisji obligacji dla niewielkiej gminy wiejskiej.
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
Departament Komunikacji
Bank Gospodarstwa Krajowego