Burmistrz Miasta N. wydał – jak twierdził w późniejszym postępowaniu – w celu „usprawnienia” pracy urzędu miasta – zarządzenie w sprawie ustalenia osób upoważnionych do kontaktów z mediami. W zarządzeniu tym upoważnił do tych kontaktów z ramienia Urzędu Miasta i Gminy w N. wyłącznie osoby wskazane z imienia i nazwiska. Pozostali pracownicy na mocy zarządzenia nie mieli prawa kontaktowania się z dziennikarzami.
Wojewoda unieważnił zarządzenie
Zarządzeniem tym zainteresował się wojewoda kujawsko-pomorski, który w trybie nadzoru na podstawie art. 91 ustawy o samorządzie gminnym uchylił to zarządzenie, stwierdzając brak podstawy prawnej do jej wydania. Zdaniem wojewody ograniczenie kontaktów z mediami wyłącznie do grupy osób imiennie wskazanych w zarządzeniu nie może odbywać się tylko na mocy art. 33 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, bez jednoczesnego wskazania przepisu szczególnego, który upoważniałby burmistrza do podjęcia zarządzenia w sprawie ustalenia osób upoważnionych do kontaktów z mediami.
Samorząd miasta N. odwołał się od tego orzeczenia wojewody. Jednak rozpoznający sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy podzielił pogląd wojewody odnośnie niezgodności z prawem zarządzenia i wyrokiem z 3 sierpnia 2010 r. (sygn. II SA/Bd 511/10) oddalił skargę miasta.
Kierownik musi umożliwić mediom zbieranie informacji
W uzasadnieniu WSA wskazał, że prawo prasowe nadaje dziennikarzom prawo do uzyskania także od organów administracji publicznej informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. Kierownicy jednostek organizacyjnych są zobowiązani umożliwiać dziennikarzom nawiązanie kontaktu z pracownikami oraz swobodne zbieranie wśród nich informacji i opinii. W imieniu jednostek organizacyjnych informacji tych są zobowiązani udzielać kierownicy tych jednostek, ich zastępcy, rzecznicy prasowi lub inne upoważnione osoby, w granicach obowiązków powierzonych im w tym zakresie (art. 11 ust. 2 prawa prasowego). Pozostali pracownicy nie mają obowiązku spotykania się z prasą i mediami oraz udzielania informacji w imieniu podmiotu w którym pracują.
Nie oznacza to jednak prawa do wyznaczania osób mających wyłączność na kontakty z mediami. WSA stwierdził w uzasadnieniu wprost: jakiekolwiek usiłowania uniemożliwiania kontaktu tych pracowników z dziennikarzami są sprzeczne z prawem i mogą być traktowane jako próby tłumienia krytyki prasowej. Zapis spornego zarządzenia określający osoby „wyłącznie” upoważnione do kontaktu z mediami, ma właśnie charakter ograniczający zarówno dziennikarskie prawo do informacji tj. prawo dziennikarzy do kontaktu z pracownikami określonej jednostki organizacyjne, jak i uprawnienie pracowników tychże jednostek do udzielania prasie informacji i wyrażania opinii o działalności tych jednostek.
Pracownikom nie zabronimy kontaktów z mediami
Wyrok ten oznacza praktyczny zakaz formalnego ograniczania pracownikom administracji publicznej kontaktów z mediami. Zarazem jednak – jak wskazał WSA w uzasadnieniu – nie oznacza on automatycznego nakazu udzielania informacji przez każdego pracownika urzędu. Osoba nie będąca kierownikiem jednostki, zastępcą kierownika, rzecznikiem prasowy lub inną osobą upoważnioną do kontaktów z mediami może – ale nie musi – udzielać informacji. Tego pracodawca nie może jej zakazać.
Autor: Michał Culepa