Pracownikami samorządowymi są wyłącznie osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w zakładach pracy określonych w art. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Nie można więc do nich zaliczyć osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych np. zlecenia lub umowy o dzieło.
Uzasadnienie:
Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy oznacza wykonywanie pracy zarobkowej na podstawie zawartej umowy o pracę, lub powołania, wyboru, mianowania względnie zawartej spółdzielczej umowy o pracę. Osoby zatrudnione na powyższych podstawach są uznawane za pracowników (art. 2 Kodeksu pracy).
Pracownikami samorządowymi są pracownicy zatrudnieni w następujących jednostkach organizacyjnych:
- urzędzie marszałkowskim i wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych,
- starostwie powiatowym i powiatowych jednostkach organizacyjnych,
- urzędzie gminy i w jednostkach pomocniczych gminy,
- gminnych jednostkach i zakładach budżetowych,
- biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz zakładów budżetowych utworzonych przez te związki,
- biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
- wyboru,
- powołania,
- umowy o pracę.
Tylko zatrudnieni na podstawie stosunku pracy, w sposób określony wyżej, są pracownikami samorządowymi.Nie można zatem przepisów o pracownikach
samorządowych stosować do osób wykonujących pracę w powyżej wymienionych jednostkach samorządowych na podstawie innej niż stosunek pracy,
tj. w szczególności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (zlecenia, umowy o dzieło itp.).
Osoby te nie są uznawane za pracowników, gdyż umowy, na podstawie których wykonują swoje obowiązki uregulowane są w przepisach Kodeksu cywilnego, a nie w przepisach prawa pracy.
Oznacza to również, że wszelkie uprawnienia i obowiązki zleceniobiorców lub wykonawców dzieła powinny być określone w danej umowie. Wykluczone jest też zastosowanie do tych osób innych przepisów dotyczących pracowników, w szczególności przepisów płacowych (rozporządzenia Rady Ministrów
w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych oraz regulaminu wynagradzania o którym mowa w art. 39 ustawy o pracownikach samorządowych). Wyjątkiem jest wynikający z art. 304 par. 1 Kodeksu pracy obowiązek zapewnienia zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy na zasadach określonych dla pracowników.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223 poz. 1458)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t. j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z 18 marca 2009 r w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. nr 50 poz. 398)
Podstawy zatrudnienia pracowników samorządowych określa art. 4 nowej ustawy o pracownikach samorządowych. Pracownicy ci mogą zatem być zatrudniani – po wejściu w życie nowej ustawy – wyłącznie na podstawie: