Odpowiedź- Z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) nie powinny być finansowane upominki (prezenty) dawane pracownikowi z okazji jego przejścia na emeryturę.
 Uzasadnienie –  Środki ZFŚS mogą być przeznaczane na:

  • finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do   korzystania z ZFŚS,
  • dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych,
  • tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego
    – art. 1 ust. 1 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS).
  • Z kolei działalność socjalna to:
    1) usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego,
    2) udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe (art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS).
    Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z ZFŚS (tzw. kryterium socjalne). W związku z tym dominuje pogląd, że świadczenia związane z działalnością socjalną ZFŚS muszą być przyznawane z zastosowaniem kryterium socjalnego. Przyznawanie świadczeń z ZFŚS nie powinno być uzależnione od innych kryteriów niż socjalne (patrz: Z orzecznictwa).
    Finansowanie z ZFŚS upominków dawanych pracownikowi z okazji przechodzenia na emeryturę nie mieści się zatem w funkcji socjalnej ZFŚS. W ustawie o ZFŚS nie ma też odrębnych przepisów przewidujących możliwość finansowania z ZFŚS upominków dawanych przy wspomnianej okazji.

Z orzecznictwa
Wydatkowanie środków ZFŚS z zastosowaniem kryterium stażu pracy, bez uwzględnienia kryterium socjalnego i sprzecznie z zakładowym regulaminem świadczeń socjalnych, jest niezgodne z ustawą w rozumieniu art. 8 ust. 3 ustawy o ZFŚS.
Wyrok SN z 16 sierpnia 2005 r.,
sygn. akt I PK 12/05

 

Pracodawca, administrujący środkami ZFŚS, nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniającego przyznawanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
Fundusz świadczeń socjalnych jest instytucją prawną, która ma łagodzić różnice w poziomie życia pracowników i ich rodzin, a także emerytów i rencistów.
Wyrok SN z 20 sierpnia 2001 r.,
sygn. akt I PKN 579/00

 


Autor: Jarosław Żarowski

Podstawa prawna
• Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 291, poz. 1707)

 

 Gazeta Samorządu i Administracji >>zamów prenumeratę<<