Zgodnie z art. 6 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa o pracownikach samorządowych) pracownikiem samorządowym może być osoba, która:
Ostre wymagania
Przepisy przewidują też, że pracownicy zatrudnieni na podstawie wyboru, powołania lub umowy o pracę na stanowisku urzędniczym lub kierowniczym stanowisku urzędniczym nie mogą być skazani prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Na mocy art. 55 ust. 12 pkt 2 ustawy o pracownikach samorządowych stosunek pracy pracownika samorządowego mianowanego wygasa w przypadku prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Rodzaje przestępstw
Przestępstwa uniemożliwiające zatrudnienie w samorządzie określone zostały w przepisach karnych i karnych skarbowych. Przestępstwa karne skarbowe zostały określone
w ustawie z 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy. Przestępstwa karne określone zostały w przepisach ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny.
Nie każdy konflikt z prawem uniemożliwia zatrudtrudnienie
Przeszkodą w zatrudnieniu w urzędzie nie są wykroczenia, czyli czyny karalne mniejszej wagi określone przede wszystkim w przepisach ustawy z 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń i różnego rodzaju przepisach szczególnych. Wykroczeniem jest np. kradzież do 250 zł (powyżej tej kwoty kradzież jest przestępstwem).
Drugą grupę stanowią wyroki cywilnoprawne. Skoro nie są to sprawy karne, nie może być mowy o przestępstwie. Niektóre sprawy cywilnoprawne mogą być jednak przeszkodą z uwagi na wymóg nieposzlakowanej opinii.
Wymogi formalne skazania
Skazanie musi być za przestępstwo umyślne, czyli sprawca musi mieć zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi.
Stwierdzenie rodzaju winy należy do sądu – w wyroku powinna znaleźć się stosowna adnotacja.
Zatarciercie skazania
Popełnienie umyślnego przestępstwa może być przeszkodą w zatrudnieniu, ale jest to przeszkoda jedynie o charakterze czasowym. Ustawodawca wprowadził bowiem instytucję zatarcia skazania, w przypadku której skazanego przestaje się uważać za skazanego, czyli jest traktowany tak, jakby przestępstwa tego nie popełnił. Innymi słowy, w wyniku zatarcia skazanie uważa się za niebyłe, a wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych.
Zaświadczenie o niekaralności
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w KRK przysługuje pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
Piotr Ziółkowski
Streszczenie artykułu pochodzi z nr. 1 czasopisama Kadry w Urzędzie>>>