Komisja Europejska zaproponowała nową , przyznawaną co rok, nagrodę dla europejskiej zielonej stolicy / European Green Capital Award. Jest to inicjatywa Komisji wspierająca i promująca wysiłki aglomeracji miejskich w dziedzinie ekologii.
Pomysł tej nagrody przedstawił w Tallinie ówczesny burmistrz stolicy Estonii Juri Ratas. W dniu 15 maja 2006 r. piętnaście europejskich miast oraz stowarzyszenie miast Estonii podpisało porozumienie w sprawie ustanowienia nagrody. Obecnie inicjatywę tę popiera ponad 40 miast, w tym 21 stolic UE.
Do tytułu europejskiej zielonej stolicy/European Green Capital Award pretendować mogą wszystkie unijne miasta mające powyżej 200 tysięcy mieszkańców. W konkursie udział brać mogą miasta ze wszystkich państw członkowskich, a także miasta z krajów kandydujących (Turcja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii i Chorwacja) oraz krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwegia i Liechtenstein).
Poczynając od 2010 r. corocznie jedno europejskie miasto będzie wybierane jako europejska zielona stolica roku. Nagrodę otrzyma samorząd, który konsekwentnie dąży do osiągnięcia wysokich standardów ochrony środowiska, wdraża istotne działania i inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju i poprawy stanu środowiska miejskiego. Premiowane będą najlepsze rozwiązania, które mogą być wzorem i inspiracją dla innych miast europejskich.
Kandydatury do tytułu europejskiej zielonej stolicy na mogą być składane online na specjalnie utworzonej przez Komisję stronie z formularzem do wypełnienia:
http://ec.europa.eu/environment/europeangreencapital/index_en.htm
Termin zgłaszania kandydatur upływa 1 października 2008 r.
Najważniejsze zagadnienia do uwzględnienia przez biorące udział w konkursie samorządy są następujące:
1.Lokalny wkład w walkę ze zmianami klimatycznymi – zwłaszcza działania na rzecz obniżenia emisji gazów cieplarnianych.
2. Transport miejski – gęstość sieci transportu miejskiego, wsparcie dla ekologicznych środków transportu, działania na rzecz zastąpienia samochodów osobowych przez inne sposoby przemieszczania się, w tym ścieżki rowerowe.
3. Dostępność dla mieszkańców terenów zielonych i rekreacyjnych i ich rozwój.
4. Jakość powietrza w mieście – realizowane i planowa działania zmierzające do poprawy czystości powietrza.
5. Poziom hałasu – akcje podjęte i planowane na rzecz ograniczenia emisji hałasu.
6. Gospodarka odpadami komunalnymi – w tym programy mające na celu ograniczenia ilości odpadów komunalnych, akcje podnoszenia świadomości ekologicznej społeczeństwa, selektywna zbiórka odpadów.
7. Zużycie wody – programy i działania na rzecz zmniejszenia zużycia wody i strat w jej przesyłaniu.
8. Oczyszczanie ścieków – przestrzeganie standardów europejskich w oczyszczaniu ścieków a zwłaszcza zgodności działań samorządu z dyrektywą dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych.
9. Zarządzanie środowiskiem przez dane miasto – prowadzona przez samorząd w tej dziedzinie polityka, liczna jednostek posiadających wdrożone systemy zarządzania środowiskiem np. ISO 14001/EMAS, budynki użyteczności publicznej oszczędzające energię.
10. Wykorzystanie miejskich terenów zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju.
11. Inne działania na rzecz ochrony środowiska.
12. Rozpowszechnianie najlepszych praktyk i działań proekologicznych.