Uczestnicy Forum wysłuchali łącznie 14 prezentacji i szerszych wystąpień związanych bezpośrednio z tematyką Forum oraz dwóch prezentacji wprowadzających do dwóch sesji kotła dyskusyjnego.

Doskonałym wstępem do obrad Forum była prezentacja prof. dr hab. inż. Wojciecha Cellarego z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu – o „Przekraczaniu granic …” czyli m.in. konieczności tworzenia przez rząd gospodarki bazującej na wiedzy i społeczeństwa umiejącego wiązać dane oraz informacje, by budować wiedzę. Kluczem jest działanie ponadresortowe. Sprawna e-Administracja będzie kreatorem rynku m.in. dla biznesu.

Dr inż. Wacław Iszkowski (prezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji) prezentował zderzenie ambicji i rzeczywistości – m.in. uświadamiał, że nakłady na teleinformatyzację mogą być tylko proporcjonalne do realnych przychodów mieszkańców, przy czym im mieszkańcy są biedniejsi, tym mniej mogą (i chcą) przeznaczyć na inwestowanie w teleinformatyzację, w tym w dostęp do Internetu. Powodzenie Strategii Informatyzacji upatruje natomiast w jej prostym, hasłowym odwołaniu się do potrzeb społecznych, nieprzeszkadzaniu naturalnemu rozwojowi i tworzeniu możliwości, z których ludzie będą chętnie korzystali, bo ułatwi im to codzienne życie jak np. karta kredytowa, bankomat i płatności przez sieć.

W sesji „Prawo i bezpieczeństwo usług i dokumentów elektronicznych – bariery, zagrożenia, dobre praktyki” dr inż. Jacek Piotrowski (Grupa Sygnity) prezentował przełamywanie barier na przykładzie portalu informacyjnego dla stron postępowania sądowego – SINUS. Borys Stokalski (Infovide-Matrix SA) ostrzegał przed niebezpieczeństwem hamowania zmian (utrwalania status quo) przez dokument elektroniczny. Omawiając „Prawo i bezpieczeństwo przekazu medycznych danych osobowych zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej i polskim ustawodawstwem”, Leszek Sikorski (Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia) mówił, że dziś w Polsce te sprawy reguluje nie ustawa – jak wymaga tego UE – a akty niższego rzędu. Zmiana tego stanu rzeczy jest w gestii ministra zdrowia. Jednocześnie badania społeczne (przeprowadzone we Wrocławiu) wykazują, że pacjenci mają duże zaufanie do przetwarzania danych medycznych i nie powinni blokować rozwoju takich systemów. W sesji tej, mówiąc o bezpieczeństwie, występowali także przedstawiciele DGT (rozwiązania łącznościowe wykorzystywane przez wojsko w Iraku i Afganistanie), IBM Polska i S&T Services Polska.

W kolejnej sesji „Technologia dla usług i dokumentów elektronicznych – architektura, narzędzia i doświadczenia” prezentowano problemy, na jakie napotykają projektujący i realizujący systemy. Tomasz Matysik (Comarch SA) prezentował już uruchomione usługi ePUAP. Cezary Aniśko i Paweł Walczak (Microsoft) podkreślali, że systemy te budowane muszą być z myślą o ułatwieniu życia przede wszystkim obywatelom. Duże poruszenie i niedowierzanie wywołała prezentacja Adama Szwajkajzera (Software AG Polska) z pilotowego wdrożenia systemu do obsługi elektronicznego dowodu osobistego w Hiszpanii – wydawany jest w czasie jednej wizyty obywatela w urzędzie – w czasie 16 minut. Prezentowano również doświadczenia w zakresie Governance, Risk and Compliance (Oracle Polska), zarządzania portfelem aplikacji (Sybase Polska) i zarządzania cyklem życia informacji elektronicznych (Symantec Poland).

Drugi dzień Forum wypełniły w całości dwa tematy kotła dyskusyjnego. Pierwszy dotyczył większej skuteczności w absorpcji przez administrację funduszy unijnych na projekty informatyczne w administracji. Drugim tematem była prezentacja stanu i wyników dotychczasowej dyskusji międzyresortowej, środowiskowej i społecznej nad projektem Strategii Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (opracowanej w lipcu br.).

Wykorzystanie funduszy UE – ekspertyza PTI i PIIT

Wprowadzeniem do pierwszego tematu dyskusji były zaprezentowane przez rzeczoznawców PTI Pawła Heniga (kierownik zespołu realizującego temat) i Tadeusza Rogowskiego wyniki ekspertyzy nt. „Realizacja projektów informatycznych przez administrację publiczną na podstawie doświadczeń wynikających z wdrażania działania 1.5 SPO WKP”. Ekspertyza przygotowana została na zamówienie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (MRR), którego przedstawiciele przysłuchiwali się dyskusji.

Zobacz pełną wersję ekspertyzy „Realizacja projektów informatycznych przez administrację publiczną na podstawie doświadczeń wynikających z wdrażania działania 1.5 SPO WKP” >>>

W dyskusji stwierdzono, że należy jak najszerzej upowszechnić wyniki pracy rzeczoznawców, szczególnie wobec zaczynającej się w administracji publicznej kolejnej tury realizacji projektów informatycznych finansowanych ze środków unijnych oraz, że podobną ekspertyzę należy wykonać po zakończeniu wszystkich badanych w niej projektów. Analizowano m.in. prace dotyczące systemów: PESEL2, Geoportal.gov.pl, e-Norma, e-PUAP, e-Deklaracje, zintegrowana platforma usługowa Urzędu Patentowego, e-Nadzór Budowlany, System interaktywnej elektronicznej obsługi informatyczno-statystycznej dla rynku energii, e-GIODO, system precyzyjnego pozycjonowania satelitarnego ASG/EUPOS, Rejestr Dawców Krwi, System obiegu dokumentów w jednostkach administracji morskiej, e-Urząd Wojewódzki.

Celem ekspertyzy było określenie głównych barier realizacji dużych projektów informatycznych przez administrację publiczną oraz stworzenie katalogu rekomendacji działań koniecznych dla usprawnienia realizacji projektów informatycznych w administracji publicznej w perspektywie 2007-2013.
Stwierdzono częste występowanie błędów realizacji, takich jak:

1. mało szczegółowa ocena zdolności beneficjentów do realizacji projektów,
2. zbyt ogólne lub zbyt szczegółowe określenie przedmiotu zamówienia,
3. formułowanie wymagań, które w rzeczywistości nie są istotne,
4. niedostosowanie wymagań do rzeczywistych potrzeb,
5. niewłaściwa reakcja Zamawiającego na protesty,
6. podatność na zmiany kadrowe o charakterze politycznym.

Eksperci podają również szereg zaleceń dotyczących trybu oceny wniosków o dofinansowanie, sposobu opisu przedmiotu zamówienia, formułowania wymagań w stosunku do Wykonawców, kalkulacji zamówień i stosowania zamówień uzupełniających. Zalecenia zawarte w ekspertyzie MRR wysłało do zainteresowanych jednostek administracji publicznej.

Stwierdzono również, że jednym z głównych warunków powodzenia projektu jest stabilny zespół – w praktyce się o tym zapomina – zaś słabą stroną prowadzonych projektów jest zarządzanie ryzykiem oraz zarządzanie zmianą w projekcie.

W dyskusji padły nawet głosy, że w świetle obowiązujących przepisów i praktyki administracja nie ma prawa do podejmowania ryzyka, co bardzo źle odbija się na realizacji i jakości projektów.
W dyskusji pojawił się również wątek skuteczności wykorzystania funduszy unijnych przez sektor IT dla administracji – co prawda dziś jest on na poziomie 80% jednak szacuje się, że w trakcie przygotowywania i realizacji projektów zredukowano zapotrzebowanie na dofinansowanie o ok. 60% pierwotnie planowanych środków. Fundusze te przesunięte zostały przez MRR na realizację nieinformatycznych projektów. Stwierdzono, że jest to duża strata dla branży IT i trzeba z niej wyciągnąć wnioski przy sięganiu po kolejne fundusze unijne.

Strategia Społeczeństwa Informacyjnego

Pierwsza odsłona Strategii Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego opracowana została w połowie lipca br. i od tego momentu prowadzone są konsultacje i dyskusje środowiskowe. Wprowadzeniem do dyskusji była prezentacja Włodzimierza Marcińskiego (Dyrektor Departamentu Społeczeństwa Informacyjnego w MSWiA).

Zespół przygotowujący Strategię, chcąc uzyskać jak najwięcej różnych punktów widzenia i opinii, zdecydował się na bardzo szerokie konsultacje, co pozwoliłoby na traktowanie Strategii jako „społecznej” i wzmocniłoby jej trwałość. Konsultowanie jest dobrą praktyką europejską. Absolutnym novum w dyskusji jest wykorzystanie badań ankietowych internautów prowadzonych przez PBI wspólnie z 5 portalami: Onet.pl, Interia.pl, WP.pl, O2.pl, Gazeta.pl. Wiadomo już, że na ankietę odpowiedziało 3600 respondentów – znacznie więcej niż na inne tego typu ankiety internetowe.
W trakcie konsultacji pojawiły się bardzo obiecujące pomysły i inicjatywy – np. środowiska bibliotekarzy.
W październiku br. odbędzie się prezentacja strategii, uwzględniającej uwagi uzyskane w trakcie konsultacji, a w listopadzie/grudniu planowane jest jej przyjęcie przez rząd. Planowany jest również coroczny audyt realizacji Strategii i jej ewentualne korekty.

W dyskusji padały głosy, że Strategia Społeczeństwa Informacyjnego – musi być prosta i zrozumiała dla każdego obywatela – tak, by obywatele widzieli w niej korzyści dla siebie. Stwierdzono również, że może czas porzucić tę nazwę – a budować strategię Nowoczesnego Państwa (sprawnie zarządzanego z nowoczesną administracją) i Nowoczesnego Społeczeństwa mającego dostęp i umiejącego korzystać z nowoczesnych usług bazujących na Internecie i informatyce.

Honorowa Nagroda im. Marka Cara

Na XIV Forum Teleinformatyki w Legionowie, po raz siódmy wręczona została honorowa Nagroda im. Marka Cara, tragicznie zmarłego, jednego z pomysłodawców Forum i twórcy celnego rozwinięcia angielskiego skrótu WWW – Wszechnica Wiedzy Wszelakiej.

Nagroda jest wyróżnieniem wybitnych osiągnięć w tworzeniu warunków dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Tegorocznymi Laureatami są dr inż. Grzegorz Bliźniuk, były Podsekretarz Stanu w MSWiA i prof. dr hab. inż. Jerzy Nawrocki, Dziekan Wydziału Informatyki i Zarządzania w Politechnice Poznańskiej.

Honorowi Patroni tegorocznego Forum: Grzegorz Schetyna, Wicepremier, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, prof. dr hab. Katarzyna Chałasińska-Macukow, Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, Narodowy Bank Polski. Organizatorem Forum jest: BizTech Konsulting.