Grywalizacją (gamifikacją, gryfikacją) nazywamy proces polegający na celowym i świadomym zastosowaniu mechanizmów wykorzystywanych w grach – w sytuacjach, które normalnie nie mają nic wspólnego z grami, w imię osiągnięcia określonych celów. Technika ta, bazując na przyjemności, jaka płynie z pokonywania kolejnych osiągalnych wyzwań, rywalizacji, współpracy itp., służy zwiększeniu zaangażowania grupy, do której taki proces został zaadresowany lub umożliwia efektywniejsze rozwiązywanie problemów. Sprawia, że konkretna czynność – otrzymawszy ciekawszą oprawę – zyskuje w oczach (potencjalnych) wykonawców na atrakcyjności oraz zaspokaja ich pragnienia wynikające z potrzeb szacunku, uznania i samorealizacji. Dlatego też grywalizacja jest idealnym narzędziem wyzwalającym zaangażowanie wybranych grup odbiorców w najrozmaitszych dziedzinach biznesu. Nadaje się z powodzeniem do stosowania zarówno w wewnętrznych procesach przedsiębiorstw, jak i tych ukierunkowanych na zewnątrz.
W ostatnich dwóch latach grywalizacja stała się przebojem wśród narzędzi zarządzania personelem. Ponieważ ostatecznym celem implementacji rozwiązań grywalizacyjnych skierowanych do pracowników jest zwiększenie ich produktywności, dziedziny i zakres ich zastosowania ograniczane są wyłącznie przez potrzeby, chęci i możliwości twórcy „gry”. Musi być przy tym spełnionych wiele warunków, aby program grywalizacyjny przyniósł oczekiwane efekty. Niewątpliwie do kluczowych należy taka jego konstrukcja, aby mimo zróżnicowania oczekiwań i dążeń poszczególnych jego uczestników pozwolił on na ich wspólną pracę nad realizacją zdefiniowanego nadrzędnego założenia. Kluczowy w grywalizacji jest także stały feedback, ważne jest też uwzględnienie oczekiwań danej grupy uczestników pozwalające na skonstruowanie właściwego przekazu, a także stworzenie poczucia sensu podejmowanych przez uczestników działań.
Praktycznie każda działalność w przedsiębiorstwie może zostać zgamifikowana. Szczególne bogactwo zastosowań gryfikacja może znaleźć w procesach, za które zazwyczaj są odpowiedzialne działy HR lub osoby zarządzające kadrami (w przypadku mniejszych organizacji). Przede wszystkim chodzi tu o nabór pracowników, ich kształcenie i podnoszenie kwalifikacji, motywowanie do rozszerzania kompetencji zawodowych oraz dzielenia się wiedzą, działania mające na celu integrację jednostek i zespołów oraz zwiększające przywiązanie do firmy i lojalność względem niej. Mogą to być również wszystkie inne działania mające na celu podniesienie poziomu zadowolenia pracowników – czyli prowadzące do stworzenia przyjaznego otoczenia i pokazujące zatrudnionym, że dla firmy są oni najcenniejszym z aktywów, a nie jedynie trybikami w machinie (chociażby systemy bonusowe). Wszystkie te zastosowania łączy jedno – ich efektem jest stan, w którym to, co do tej pory było męczące i nużące, staje się miłym zajęciem, rozrywką, a nawet zabawą, dzięki czemu rośnie motywacja, lojalność i zaangażowanie uczestników oraz chętniej przejawiają oni inicjatywę, łatwiej internalizują zmiany i stają się najlepszymi ambasadorami przedsiębiorstwa.
Jako motywatory wykorzystywane są przede wszystkim najprostsze mechanizmy gier: punkty, poziomy, odznaki, rankingi, misje. Ich głównym celem jest pokazanie w szybki i przejrzysty sposób postępu: jaki jest stopień wykonania zadania, czy zostało ono wykonane prawidłowo oraz jaką w związku z tym pozycję zajmuje dany uczestnik na tle innych. Jest to jednocześnie forma przekazywania błyskawicznej informacji zwrotnej tak ważnej dla uczestnika, dzięki której zawsze wie on dokładnie, co robi dobrze, a do czego powinien się bardziej przyłożyć.
Dobrze przygotowana grywalizacja, wykorzystując wspomniane motywatory, pobudza do zdrowego współzawodnictwa, jednocześnie promując współpracę.
Podstawą sukcesu grywalizacji jest przede wszystkim ludzka skłonność do rywalizacji z innymi, porównywania się z nimi oraz udowadniania im swojej przewagi na dowolnym polu. Jednocześnie jednymi z największych wrogów człowieka są nuda i rutyna i to one właśnie są odpowiedzialne za to, że motywacja do działania spada. W związku z tym nawet duże pieniądze prz stają po pewnym czasie być wystarczającym czynnikiem zwiększającym czy choćby utrzymującym na stałym poziomie zaangażowanie pracowników. Grywalizacja – jako system bazujący na zdrowej rywalizacji i nagrodach, a nie na karach – pozwala stworzyć warunki, w których motywacja pracowników wzrasta. Tak oceniają to sami pracownicy.
Piotr Pajewski
Partner, Managing
Director w Enterprise
Gamification Sp. z o.o.
www.grywalizacja24.pl