I. Sytuacja zdrowotna
Najczęstszą (ponad 44 proc.) przyczyną zgonów mieszkańców regionu, w tym także zgonów przedwczesnych, są choroby układu krążenia. Każdego dnia w Kujawsko-Pomorskiem z powodów sercowo-naczyniowych umierają 24 osoby. Na każde 10 tysięcy mieszkańców prawie 1 300 leczy się z powodu tego typu przypadłości. Połowa z nich cierpi na nadciśnienie, 20 proc. na chorobę niedokrwienną serca.
Drugim najczęstszym (prawie 30 proc.) powodem zgonów są choroby nowotworowe, przede wszystkim złośliwe nowotwory oskrzela i płuca, a także rak sutka (u kobiet) i rak narządów trawiennych (u mężczyzn). Liczba zachorowań na te choroby i związanych z nimi zgonów stale rośnie.
II. Profilaktyka i promocja zdrowia
Samorząd województwa realizuje obecnie 7 wieloletnich programów profilaktycznych, których celem jest zapobieganie najczęściej występującym groźnym schorzeniom, a także ich wczesne wykrywanie:
Do współprowadzenia tych programów udało nam się przekonać 60 samorządów gminnych i powiatowych w całym regionie. Ta liczba zwiększa się z roku na rok i czyni nas krajowym liderem w tej dziedzinie.
III. Ocena dostępności świadczeń medycznych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia
Z analizy wynika, że – podobnie jak w całej Polsce – oczekiwanie na poradę w poradni specjalistycznej lub specjalistyczną pomoc w szpitalu trwa niestety dość długo. Na badanie za pomocą USG czeka się do roku, na wizytę w poradni naczyniowej od 90 do 230 dni, w poradni hematologicznej od 55 do 136 dni, w poradni urazowo-ortopedycznej nawet 866 dni. Na przyjęcie do szpitala na odział urazowo-ortopedyczny trzeba poczekać od 65 do 286 dni, na oddział urologiczny 60-204 dni,
na oddział rehabilitacyjny nawet 1 759 dni. Na operację endoprotezoplastyki stawu biodrowego pacjent czeka od pół do 4,5 roku, na operację zaćmy od pół roku do 3 lat.
IV. Stan obecny i przyszłość lecznictwa psychiatrycznego
Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego samorządy województw odpowiadają za organizację lecznictwa psychiatrycznego na swoim terenie.
Lecznictwo psychiatryczne to dziś przede wszystkim specjalistyczna pomoc dla osób cierpiących z powodu zaburzeń nerwicowych związanych ze stresem i dających objawy somatyczne. Ponad jedna czwarta korzystających z leczenia psychiatrycznego to właśnie chorzy tego typu. Poważną częścią tego segmentu opieki zdrowotnej jest terapia uzależnień.
Z analizy wynika, że struktura opieki psychiatrycznej w naszym regionie jest niewystarczająca i dysfunkcjonalna. Poza rejonem Torunia zdecydowana większość mieszkańców województwa nie ma zapewnionej właściwej dostępności do szpitalnej opieki psychiatrycznej. Szczególnie zła jest sytuacja w Bydgoszczy, Inowrocławiu, Włocławku oraz powiatach nakielskim, mogileńskim i żnińskim. Dla poprawy tego stanu należy stworzyć 160 łóżek ogólnopsychiatrycznych w Bydgoszczy, 60-80 w Inowrocławiu, 30 w Szubinie w powiecie nakielskim, 60 we Włocławku i 60 w Grudziądzu. Interwencji wymaga też baza łóżkowa lecznictwa psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży, a także lecznictwa odwykowego. Niewystarczająca jest też dostępność leczenia ambulatoryjnego oraz pomocy w ramach tak zwanych oddziałów dziennych.
Marszałkowski Departament Zdrowia, Inwestycji i Nadzoru Właścicielskiego przygotował projekt programu rozwoju lecznictwa psychiatrycznego w regionie. Dokument zakłada, że podstawą pomocy chorym będzie zintegrowany środowiskowy model opieki, zakładający rozwój sieci poradni zdrowia psychicznego, zorganizowanie sieci oddziałów dziennych, zespołów opieki środowiskowej i ośrodków interwencji kryzysowej, a także stworzenie nowych środowiskowych domów samopomocy i zwiększenie liczby mieszkań chronionych dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Psychiatryczne lecznictwo szpitalne ma być oparte o oddziały psychiatryczne szpitali ogólnych oraz oddziały szpitalne toruńskiego Wojewódzkiego Ośrodka Lecznictwa Psychiatrycznego. W każdym subregionie będzie działał co najmniej jeden tego typu ośrodek, świadczący usługi na wysokim poziomie. Największa psychiatryczna lecznica w regionie, Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu, zostanie przekształcony w Centrum Zdrowia Psychicznego – wszechstronny psychiatryczny ośrodek diagnostyczno-leczniczy i rehabilitacyjny, a także konsultacyjny i orzeczniczy, z zespołem ambulatoryjnym, zespołem środowiskowym, zespołem dziennym i zespołem szpitalnym.
IV. Przekształcenia ambulatoryjnych SP ZOZ
Chęć przystąpienia do przekształceń organizacyjno-prawnych zgłosiło 9 ambulatoryjnych zespołów opieki zdrowotnej, dla których organem założycielskim jest samorząd województwa:
Propozycją dla nich jest restrukturyzacja poprzez likwidację dotychczasowych SP ZOZ-ów, których zadania przejmą nowo utworzone niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Proponowana procedura gwarantuje, że pomoc medyczna będzie świadczona nieprzerwanie, a nowe placówki – niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej – płynnie przejmą obowiązki i pacjentów dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, a także ich kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Należy podkreślić, że niepubliczne ZOZ-y, o których mówimy, zostaną stworzone przez środowiska pracownicze obecnych publicznych ZOZ-ów – wyjaśnia wicemarszałek województwa Edward Hartwich.
Na najbliższej sesji sejmiku województwa zostanie przyjęta uchwała określająca, na jakich zasadach nowe struktury będą przejmować lub korzystać z aktywów trwałych zlikwidowanych SP ZOZ-ów.
Samorząd województwa jest organem założycielskim dla 15 SP ZOZ-ów. Pozostałe, których zmiany organizacyjno-prawne nie są planowane, to stacje pogotowia ratunkowego i wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.
V. Sytuacja ekonomiczna i zamierzenia inwestycyjne dotyczące wojewódzkich szpitali
Nowe standardy, które mocą rozporządzenia ministra zdrowia obowiązywać będą od 2013 roku w obiektach szpitalnych, wymagają w najbliższych latach wielomilionowych nakładów inwestycyjnych w wojewódzkich lecznicach. Obecnie je szacujemy. Z zestawień przygotowanych przez dyrektorów placówek wynika, że łączny ich koszt (wraz z budową nowego Szpitala Dziecięcego w Bydgoszczy) to 930 milionów złotych. Zestawienia te będą oczywiście weryfikowane. Zakładamy, że samorząd województwa jest w stanie samodzielnie ponieść nakłady w wysokości 400 mln zł.
W drugim półroczu 2008 r. zarząd województwa przedstawi program finansowania uzgodnionych inwestycji dostosowawczych za pomocą emisji obligacji oraz z innych źródeł.
W naszej obecnej debacie nie będziemy się zajmować organizacyjno-prawną przyszłością szpitali. Nad tą kwestią pracują obecnie rząd i rządowa większość w parlamencie. Zajmiemy się tym dopiero wtedy, kiedy zapadną rozstrzygnięcia na tym szczeblu – tłumaczy marszałek województwa Piotr Całbecki.
Beata Krzemińska
Rzecznik prasowy Urzędu Marszałkowskiego