Kodeks pracy (art.34) przewiduje, że okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Natomiast w przypadku umów o pracę zawartych na czas nieokreślony okres wypowiedzenia jest uzależniony od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi:
1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3) 3 miesiące, jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 3 lata.
(I) ZACHOROWANIE PO WYPOWIEDZENIU UMOWY O PRACĘ
Otóż jeżeli pracodawca czy nawet sam pracownik złoży wypowiedzenie umowy o pracę, a następnie (już w okresie wypowiedzenia) pracownik stanie się niezdolny do pracy, ta niezdolność do pracy nie ma wpływu na bieg okresu wypowiedzenia. W takim przypadku pracownik ma prawo do świadczeń na ogólnych zasadach w okresie trwania zatrudnienia, czyli do dnia rozwiązania umowy o pracę.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego pojawił się nawet pogląd, że wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który świadczył pracę, a następnie wykazał, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby, nie narusza przepisu art. 41 kp (dotyczącego zakazu wypowiadania umowy o pracę m.in. w czasie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, w tym z powodu choroby) .
W okresie niezdolności do pracy przypadającej w okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do:
W przypadku gdy niezdolność do pracy pracownika trwa także po rozwiązaniu stosunku pracy, za okres po ustaniu zatrudnienia zasiłek chorobowy przysługuje, o ile spełnione są wszystkie warunki przewidziane dla zasiłków za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia. Za okres po ustaniu zatrudnieniu zasiłek wypłaca oddział ZUS właściwy ze względu na miejsce .zamieszkania osoby niezdolnej do pracy.
Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia przysługuje, jeżeli spełnione są następujące warunki:
Czy w każdym przypadku niezdolności do pracy przypadającej po ustaniu zatrudnienia przysługuje zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy zarówno z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy:
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia nie przysługuje byłemu pracownikowi, który prowadzi działalność pozarolniczą w czasie zatrudnienia, jeżeli działalność stanowiąca tytuł do ubezpieczeń, w tym ubezpieczenia chorobowego nadal istnieje po ustaniu zatrudnienia. Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje niezależnie od tego, czy z tytułu tej działalności podlega on ubezpieczeniu chorobowemu, czy też nie (ubezpieczenie jest dobrowolne). Prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie otrzyma także osoba, która podjęła działalność zarobkową uprawniającą do uposażenia czy np. stypendium sportowego.
W jakich przypadkach posiadanie gospodarstwa rolnego ma wpływ na prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia?
Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Przypominamy, że ubezpieczeniu na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników podlega rolnik lub domownik rolnika, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny, jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. W związku z tym rolnik (domownik rolnika), który był pracownikiem i zachorował w czasie trwania zatrudnienia lub bezpośrednio po dacie ustania zatrudnienia nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników, gdyż jest uprawniony do zasiłku chorobowego z ubezpieczeń społecznych. Zatem w takim przypadku przepis ustawy wykluczający prawo do zasiłku chorobowego nie ma zastosowania i zasiłek chorobowy przysługuje.
Zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie otrzyma natomiast osoba, która równocześnie prowadzi gospodarstwo rolne i zachorowała po, co najmniej, jednodniowej przerwie po rozwiązaniu umowy o pracę. Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia nie przysługuje, gdyż posiadając gospodarstwo rolne osoba ta podlega, z mocy ustawy, ubezpieczeniu społecznemu rolników od następnego dnia po ustaniu zatrudnienia.
Czy rozwiązanie umowy o pracę na skutek wypowiedzenia ma wpływ na okres, za który mogą być wypłacane świadczenia z tytułu niezdolności do pracy po ustaniu zatrudnienia?
Fakt rozwiązania stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy nie ma żadnych negatywnych konsekwencji, jeżeli chodzi o okres, za który świadczenia z tytułu niezdolności do pracy (zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne) mogą być wypłacane. Jeżeli w okresie niezdolności do pracy zostanie rozwiązany stosunek pracy, a osoba uprawniona spełnia warunki do uzyskiwania świadczeń po ustaniu zatrudnienia, to przysługują one przez okres do 182 dni, a w razie zachorowania na gruźlicę – do 270 dni.
Rozwiązanie umowy o pracę nie wyklucza też przyznania osobie niezdolnej do pracy świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli lekarz orzecznik ZUS stwierdzi, że osoba ta rokuje odzyskanie zdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, czyli nie później niż w maksymalnym okresie, na który może być przyznane to świadczenie.
Autor:
Hanna Perło
Specjalista w zakresie świadczeń krótkoterminowych
Część II artykułu „Świadczenia z tytułu choroby w okresie wypowiedzenia umowy o pracę” znajduje się tutaj
Artykuł przygotowany przez redakcję poradnika „Ubezpieczenia Społeczne w praktyce”